RÜZGAR ENERJİSİ
Rüzgâr enerjisi santralleri ham madde sıkıntısı ve dışa bağımlı olmayan, doğaya ve insan sağlığına olumsuz etkisi olmayan ve kurulumunda arazi bakımından az yer gerektiren tesislerdir. Rüzgâr enerjisi ile üretilen elektrik enerjisi, yenilenebilir enerji grubu içerisinde yer alarak Kyoto Protokolü uyarınca elektrik enerjisi ihracına ortam yaratmıştır
Bu kapsamda hazırlanan ve geliştirilen HYDROTAM-3D-PRO rüzgar enerjisi alt modelinde rüzgar ikliminde kullanılması için HYDROTAM-3D-PRO veri tabanında bulunan Meteoroloji Genel Müdürlüğü’ne ait OMGİ-DOMGİ istasyonlarının saatlik rüzgar ölçümleriyle beraber, Avrupa Orta Vadeli Hava Tahmin Merkezi’ne (ECMWF) ait Operasyonel ve Era Interim rüzgar tahmin arşivleri, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Çevre Tahmin Merkezi’ne ait CFSR rüzgar tahmin arşivinin rüzgar tahminleri kullanılabilmektedir.
HYDROTAM-3D-PRO veri tabanına girilen 10 metre seviyesindeki rüzgar hızı verileri; hesaplanan pürüzlülük katsayıları yardımıyla ve matematiksel yöntemlerle 50 metre rüzgar hızına çevirilebilmektedir. Program içerisinde bulunan haritadan seçilen herhangi bir nokta için 10 metre ve 50 metre seviyesindeki ortalama rüzgar hızı verileri hesaplanır ve tablo olarak sunulur.
Program üzerinde seçilen herhangi bir nokta için hesaplanan 50 metre rüzgar hızı verileri kullanılarak seçilen çalışma alanının metrekarede ortalama rüzgar enerji potansiyeli ile metrekarede rüzgar gücüne dönüştürülebilecek maksimum rüzgar potansiyeli hesaplanmakta olup sonuç raporu tablo ve harita olarak sunulmaktadır.
17.06.2014 tarihli ve 29033 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Rüzgar ve güneş enerjisine dayalı önlisans başvuruları için yapılacak rüzgar ve gönüş ölçümleri uygulamalarına dair tebliğ”in tanımlar başlıklı 3. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde “Ana ölçüm seviyeleri: Rüzgar ölçüm istasyonlarında direğin 30 metre ve en üst seviyesinde yapılan rüzgar hız ve yön ölçümlerini ifade eder.” denilmektedir. Bu kapsamda, kurulacak rüzgar türbinin yüksekliğine göre farklı yüksekliklerdeki rüzgar ölçüm verileri gerekmektedir. HYDROTAM-3D-PRO Rüzgar Enerjisi Modülü istenilen seviyede ortalama rüzgar hızı, rüzgar enerji potansiyeli ve maksimum rüzgar gücü potansiyelini hesaplayacak şekilde kullanılabilmektedir.
DALGA ENERJİSİ
HYDROTAM-3D-PRO dalga iklimi alt modelinde hesaplanan ve kullanılan dalga tahmin verileri ile dalga enerjisi alt modelinde seçilen çalışma bölgesinin dalga enerjisi hesaplanabilmektedir.
Dalga yüklerinin hesaplanabilmesi için düzensiz deniz yüzeyinin (ya da rastsal dalga yüksekliklerinin zamana göre değişimlerinin) matematiksel olarak modellenmesi gerekmektedir. Bu modelleme dalga enerji spektrumu kullanılarak yapılmıştır. Düzensiz deniz dalgalarının, farklı yön ve frekanstaki sonsuz sayıda düzenli (sinusoidal) dalganın süperpozisyonundan meydana geldiği varsayılabilir. Bu düzenli dalgaların frekanslarına karşılık gelen enerji dağılımları grafiğine dalga enerji spektrumu denir. Bir başka deyişle, dalga enerji spektrumu, toplam dalga enerjisinin değişik frekanslardaki dalgalara dağılımı olarak yorumlanabilir.
Dalga enerji spektrumu istatistiksel bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım deniz yüzeyini fiziksel olarak ifade etmek yerine, deniz yüzeyini oluşturan dalgaların enerjileri ile frekansları arasındaki bağıntıyı inceler. Bu model, dalga modülünde CEM yöntemiyle elde edilen dalga tahmin verilerine JONSWAP enerji spektrumu uygulamaktadır.
Dalga tahmin verileri kullanılarak, dalga yüksekliği ve periyoduna göre dalga oluşma sıklığı tablosu, birim dalga tepe çizgisi için dalga gücü (kw/m) potansiyeli ve birim dalga tepe çizgisi için yıllık elde edilebilecek dalga enerjisi (kwsaat/yıl) dağılımı hesaplanarak tablolar halinde sunulmaktadır.